Güneş sistemi, Güneş’in çevresinde dönen geniş ve kompleks bir nesne koleksiyonudur. Güneş’in kendisi, sekiz gezegen, uyduları, asteroitler, kuyruklu yıldızlar ve Kuiper Kuşağı ve Oort Bulutu’nu ihtiva eder. Güneş sistemi ortalama 4,6 milyar yaşındadır ve devamlı olarak evrimleşmektedir.
Güneş
Güneş, güneş sistemindeki en büyük nesnedir ve hacminin ortalama %99,8’ini oluşturur. Bir yıldızdır ve güneş sistemi için fer ve sıcaklık deposudur. Güneş, Dünya’nın çapının ortalama 109 katıdır ve hacmi Dünya’nın ortalama 330.000 katıdır.
Gezegenler
Gezegenler, Güneş’in çevresinde dönen sekiz büyük nesnedir. Bunlar Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür. Gezegenlerin tamamı değişik malzemelerden kaynaklanır ve değişik boyutlara, şekillere ve yoğunluklara sahiptirler.
Aylar
Merkür ve Venüs hariç bütün gezegenlerin uyduları vardır. Uydular, gezegenlerin yörüngesinde dönen minik nesnelerdir. Değişik malzemelerden oluşurlar ve değişik boyutlara, şekillere ve yoğunluklara sahiptirler.
Asteroitler
Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik nesnelerdir. Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri içinde yer alırlar. Asteroitler değişik malzemelerden kaynaklanır ve değişik boyutlara, şekillere ve yoğunluklara sahiptirler.
Kuyrukluyıldızlar
Kuyrukluyıldızlar Güneş’in çevresinde dönen minik nesnelerdir. Buz, toz ve kayadan oluşurlar. Kuyrukluyıldızların toz ve gazdan oluşan uzun, parlak kuyrukları vardır.
Kuiper Kuşağı, Neptün yörüngesinin ötesindeki bir feza bölgesidir. Kuyrukluyıldızlar, asteroitler ve cüce gezegenler de dahil olmak suretiyle minik nesnelerden oluşan bir koleksiyondur.
Oort Bulutu, Kuiper Kuşağı’nın ötesindeki bir feza bölgesidir. Kuyrukluyıldızlar, asteroitler ve cüce gezegenler de dahil olmak suretiyle minik nesnelerden oluşan bir koleksiyondur.
Güneş sistemi ortalama 4,6 milyar sene ilkin oluştu. Güneş sisteminin kendi yerçekimi altında çöken bir gaz ve toz bulutundan oluştuğuna inanılıyor. Gaz ve toz bulutu dönüyordu ve bulutun merkezindeki madde yoğunlaşarak Güneş’i oluşturuyordu. Bulutun merkezinde olmayan madde ise güneş sistemindeki gezegenleri, uyduları, asteroitleri, kuyruklu yıldızları ve öteki nesneleri oluşturuyordu.
S: Güneş sistemindeki en büyük gezegen hangisidir?
A: Jüpiter, Güneş Sistemi’ndeki en büyük gezegendir.
S: Güneş sistemindeki en minik gezegen hangisidir?
A: Merkür Güneş Sistemi’ndeki en minik gezegendir.
S: Dünya’nın kaç uydusu var?
A: Dünya’nın bir adet uydusu var.
S: En yaygın asteroit türü hangisidir?
A: En yaygın asteroit türü C tipi asteroittir.
S: En parlak kuyruklu star hangisidir?
A: Halley kuyruklu yıldızı en parlak kuyruklu yıldızdır.
S: Güneş Sistemi’ndeki en uzak cisim hangisidir?
Güneş sistemindeki en uzak gök cismi Sedna’dır.
Hususiyet | Tarif |
---|---|
Kozmik bulgu | Dünya yörüngesinin ötesindeki uzayın keşfi. |
Güneş sistemi | Güneş ve onun yörüngesinde dönen gezegenler, uydular, asteroitler, kuyruklu yıldızlar ve cüce gezegenler dahil bütün cisimler. |
Feza seyahati | İnsanların ya da nesnelerin uzayda hareketi. |
Astronomi | Evrenin ve içinde olanların incelenmesi. |
Gezegenler | Bir yıldızın yörüngesinde dönen büyük, yuvarlak cisimler. |
II. Güneş
Güneş, güneş sistemimizin merkezindeki yıldızdır. Fer ve sıcaklık yürüyerek parlayan gazlardan oluşan sıcak bir toptur. Güneş, güneş sistemimizdeki en büyük nesnedir ve güneş sisteminin hacminin %99’undan fazlasını oluşturur.
Güneş, Dünya’nın çapının ortalama 109 katıdır ve hacmi Dünya’nın ortalama 330.000 katıdır. Güneş’in yüzey sıcaklığı ortalama 5.778 K’dir (10.340 °F). Güneş ortalama 4,6 milyar yaşındadır ve 5 milyar sene daha yaşaması beklenmektedir.
Güneş, Dünya’daki hayat için enerji deposudur. Güneş’in ısısı ve ışığı, bitkilerin büyümek için gereksinim duyduğu ve hayvanların hayatta kalmak için gereksinim duyduğu enerjiyi sağlar. Güneş’in yerçekimi ek olarak Dünya’yı ve öteki gezegenleri kendi çevresinde yörüngede meblağ.
III. Gezegenler
Güneş sistemimizin gezegenleri iki ana gruba ayrılır: iç gezegenler ve dış gezegenler. İç gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars’tır. Tüm bunlar Güneş’e nispeten yakındır ve tamamı katı kayadan kaynaklanır. Dış gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür. Güneş’ten daha uzaktadırlar ve tamamı gaz ve buzdan kaynaklanır.
Güneş sistemimizdeki gezegenler oldukça muhtelif özelliklere haizdir. Merkür, Güneş’e en yakın ve en minik gezegendir. Oldukça ince bir atmosfere ve oldukça sıcak bir yüzeye haizdir. Venüs, Güneş’e en yakın ikinci gezegendir. Karbondioksitten oluşan kalınca bir atmosfere haizdir. Venüs’ün yüzeyi oldukça sıcaktır ve volkanlarla kaplıdır. Dünya, Güneş’e en yakın üçüncü gezegendir. Güneş sistemimizde hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Mars, Güneş’e en yakın dördüncü gezegendir. Kraterler ve volkanlarla kaplı kırmızı bir gezegendir. Jüpiter, Güneş’e en yakın beşinci gezegendir. Güneş sistemimizdeki en büyük gezegendir ve sıklıkla hidrojen ve helyumdan kaynaklanır. Satürn, Güneş’e en yakın altıncı gezegendir. Güzel halkalarıyla bilinir. Uranüs, Güneş’e en yakın yedinci gezegendir. Güneş sistemimizdeki en soğuk gezegendir ve oldukça eğik bir eksene haizdir. Neptün, Güneş’e en uzak sekizinci gezegendir. Sıklıkla hidrojen ve helyumdan oluşan mavi bir gezegendir.
IV. Aylar
Güneş sisteminin uyduları, minik asteroitlerden Dünya’nın uydusuyla karşılaştırılabilir büyüklükteki büyük dünyalara kadar değişen boyutlarda muhtelif nesnelerden oluşan bir gruptur. Dış gezegenlerin uyduları bilhassa ilginçtir, zira çoğunlukla gaz devlerinin yörüngesinde bulunurlar ve oldukca büyük olabilirler. Mesela, Jüpiter’in uydusu Ganymede, güneş sistemindeki en büyük uydudur ve Merkür gezegeninden bile daha büyüktür.
Güneş sisteminin uyduları, kendi gezegen sistemlerinde mühim bir rol oynar. Gezegenlerin yörüngelerini dengelemeye destek olabilirler ve ek olarak su ve mineraller şeklinde bir kaynak deposu sağlayabilirler. Ek olarak uydular, gezegensel oluşum ve evrim zamanı hakkındaki kıymetli bir informasyon deposu olabilir.
Ayların incelenmesi nispeten yeni bir astronomi alanıdır, sadece hızla büyüyen bir alandır. Yeni teleskoplar ve feza araçları fırlatıldıkça, güneş sisteminin ayları hakkındaki giderek daha çok şey öğreniyoruz. Bu informasyon, kendi gezegenimizi ve Dünya’nın evrendeki yerini daha iyi anlamamıza destek oluyor.
V. Asteroitler
Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerden oluşan bir gruptur. Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri içinde, asteroit kuşağı adında olan bir feza bölgesinde yer alırlar. Asteroitlerin, asla oluşmamış bir gezegenin kalıntıları olduğu düşünülmektedir.
En büyük asteroit, ortalama 950 mil (1.500 kilometre) çapındaki Ceres’tir. Öteki mühim asteroitler içinde Vesta, Pallas ve Hygiea bulunur. Asteroitler yörüngelerine ve bileşimlerine gore sınıflandırılır.
Asteroitler bilim adamları için kıymetli bir kaynaktır. Asteroitleri inceleyerek güneş sisteminin erken zamanı hakkındaki informasyon edinebilirler. Asteroitler ek olarak metaller ve su şeklinde ham madde deposu olarak da kullanılabilir.
Asteroitler Dünya için potansiyel bir tehlikedir. Bir asteroit Dünya’ya çarparsa, yaygın hasara ve can yitirilmesine niçin olabilir. Bilim adamları Dünya için tehdit gerçekleştiren asteroitleri saptırmak için yollar geliştirmek için çalışıyorlar.
VI. Kuyrukluyıldızlar
Kuyrukluyıldızlar, Güneş’in çevresinde dönen minik, buzlu nesnelerdir. Çoğu zaman bir koma ya da gazlı atmosferle çevrili bir buz ve toz çekirdeğinden oluşurlar. Bir kuyrukluyıldız Güneş’e yaklaştığında, Güneş’ten gelen sıcaklık buzun buharlaşmasına ve tozun salınmasına yol açar ve kuyrukluyıldızın gerisinde milyonlarca kilometre uzayabilen bir kuyruk oluşturur.
Kuyrukluyıldızlar mahrek periyotlarına gore sınıflandırılırlar. Kısa periyotlu kuyrukluyıldızların mahrek periyotları 200 yıldan azken, uzun periyotlu kuyrukluyıldızların mahrek periyotları 200 yıldan fazladır.
Kuyrukluyıldızlar büyüleyici bir emek verme nesnesidir ve birçok ilmi araştırmanın mevzusu olmuşlardır. Kuyrukluyıldızların hayatın yapı taşları olan amino asitler de dahil olmak suretiyle muhtelif naturel bileşikler ihtiva ettiği gösterilmiştir. Bu, kuyrukluyıldızların Dünya’daki hayatın oluşumunda rol oynamış olabileceğini düşündürmektedir.
Kuyrukluyıldızlar da Dünya için bir tehlikedir. Bir kuyrukluyıldız Dünya’ya çarparsa, yaygın bir yıkıma niçin olabilir. Sadece, bir kuyrukluyıldız çarpması olasılığı nispeten düşüktür.
VII. Kuiper Kuşağı
Kuiper Kuşağı, Plüton şeklinde cüce gezegenler de dahil olmak suretiyle birçok buzlu nesneye ev sahipliği meydana getiren, Neptün yörüngesinin ötesindeki bir feza bölgesidir. Kuiper Kuşağı’nın, iç güneş sistemine giren birçok kuyruklu yıldızın deposu olduğu düşünülmektedir.
Kuiper Kuşağı iki bölgeye ayrılır: klasik Kuiper Kuşağı ve dağınık Kuiper Kuşağı. Klasik Kuiper Kuşağı, Güneş’ten ortalama 30 ila AU uzaklıkta uzanan halka biçimli bir bölgedir. Dağınık Kuiper Kuşağı, Güneş’ten ortalama AU uzaklıkta uzanan bir bölgedir.
Kuiper Kuşağı’nın gezegenleri gerçekleştiren aynı malzemeden oluştuğu düşünülüyor. Sadece Kuiper Kuşağı nesnelerinin kendileri gezegen olmak için kafi kütleleri yoktu.
Kuiper Kuşağı, hala keşfedilmekte olan büyüleyici bir feza bölgesidir. Bilim adamları her gün Kuiper Kuşağı nesneleri hakkındaki daha çok şey öğreniyorlar.
Oort Bulutu
VIII. Oort Bulutu
Oort Bulutu, Güneş Sistemi’ni çevreleyen, buzlu nesnelerden oluşan varsayımsal küresel bir bölgedir. Güneş’ten ortalama .000 ila .000 AU (8,5×1012 ila 1,6×1013 km; 5,3×1012 ila 1,0×1013 mil) uzaklığa kadar uzandığı düşünülmektedir. Oort Bulutu, varlığını İlk olarak 1950’de öneren Hollandalı astronom Jan Hendrik Oort’un ismini almıştır.
Oort Bulutu’nun, mahrek periyotları 200 yıldan fazla olan uzun dönemli kuyruklu yıldızların deposu olduğu düşünülüyor. Bu kuyruklu yıldızların, Oort Bulutu’ndan geçerken Güneş’in yer çekimi tarafınca yakalandığı düşünülüyor.
Oort Bulutu, uzayın oldukça seyrek sözü geçen bir bölgesidir. Oort Bulutu’ndaki nesneler arasındaki yaklaşık mesafe ortalama,000 AU’dur. Sadece, Oort Bulutu’nda toplam hacmi ortalama Dünya hacmi olan trilyonlarca nesne olduğu düşünülmektedir.
Oort Bulutu Güneş Sistemi’nin çok büyük bir parçasıdır. Uzun dönemli kuyruklu yıldızların deposudur ve Güneş Sistemi’nin oluşumunda da rol oynayabilir.
IX. Güneş Sisteminin Oluşumu
Güneş sisteminin ortalama 4,6 milyar sene ilkin devasa bir gaz ve toz bulutunun çökmesiyle oluştuğuna inanılıyor. Bulut çökerken dönmeye başladı ve merkezdeki araç-gereç daha yoğun ve daha sıcak hale geldi. Bu araç-gereç nihayetinde güneşi oluştururken, çevredeki araç-gereç nihayetinde gezegenleri, uyduları, asteroitleri ve kuyruklu yıldızları gerçekleştiren bir diske dönüştü.
Güneş sisteminin tam olarak iyi mi oluştuğu hemen hemen tam olarak anlaşılamamış olsa da bilim adamları, oluşumun şu adımları içerdiğine inanıyor:
- Devasa bir gaz ve toz bulutu kendi çekimi altında çöktü.
- Merkezdeki madde yoğunlaşıp ısınarak Güneş’i oluşturdu.
- Çevresindeki maddeler düzleşerek bir disk halini aldı ve nihayetinde gezegenler, uydular, asteroitler ve kuyrukluyıldızlar oluştu.
- Gezegenler kütle çekimsel etkileşimler kararı şu anki konumlarına göç ettiler.
Güneş sistemi dinamik ve devamlı değişen bir yerdir. Gezegenler devamlı olarak güneşin çevresinde rotatif ve aylar da devamlı olarak gezegenlerin çevresinde rotatif. Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar da devamlı olarak güneş sisteminin çevresinde rotatif ve bazen birbirleriyle ya da gezegenlerle çarpışırlar.
Güneş sistemi büyüleyici bir yer ve bilim adamlarının hâlâ deşifre etmek için can attığı gizemlerle dolu.
S: Gezegen ile cüce gezegen arasındaki ayrım nelerdir?
A: Bir gezegen, bir yıldızın çevresinde dönen ve kendi yer çekiminin onu küresel bir şekle sokmasına kafi gelecek kadar büyük bir gök cismi. Bir cüce gezegen, bir yıldızın çevresinde dönen, kendi yer çekiminin onu küresel bir şekle sokmasına kafi gelecek kadar büyük bir gök cismi, sadece yörüngesini öteki nesnelerden temizlememiş bir gök cismi.
S: Güneş sistemimizdeki en büyük gezegen hangisidir?
A: Jüpiter, güneş sistemimizdeki en büyük gezegendir. Dünya’nın çapının ortalama 11 katıdır ve hacmi Dünya’nınkinden ortalama 318 kat daha büyüktür.
S: Güneş sistemimizdeki en minik gezegen hangisidir?
Merkür, güneş sistemimizdeki en minik gezegendir. Çapı Dünya’nın ortalama 1/3’ü kadardır ve hacmi Dünya’nın hacminin ortalama 1/20’si kadardır.
0 Yorum